Περίπατος στο λόφο Φιλοπάππου

Η περίοδος αυτή, του Φθινοπώρου, προσφέρεται για αποδράσεις εκτός πόλης αλλά και για αποδράσεις και βόλτες εντός των τειχών. Η επιλογή για σήμερα είναι ο λόφος του Φιλοπάππου, στην Αθήνα. Μπορεί να γίνει είτε ένα πρωινό καθημερινής ή Σαββατοκύριακου, μεσημέρι ή απόγευμα. Επειδή η ημέρα μικραίνει γρήγορα όσο πλησιάζουμε το Χειμώνα, θα πρότεινα να ξεκινήσετε νωρίς. Αν τη βόλτα σας τη κάνετε Καλοκαίρι, αφήστε να έχει πέσει ο ήλιος. Στους μεγαλύτερους η περιοχή φέρνει στο νου τη Καθαρή Δευτέρα, το πέταγμα του χαρταετού και τις εορταστικές εκδηλώσεις για την ημέρα. Εμείς ξεκινήσαμε από το σταθμό του Μετρό "Ακρόπολη" συνεχίσαμε την Διονυσίου Αρεοπαγίτου, ανεβήκαμε στο λόφο, φτάσαμε στο μνημείο και επιστρέψαμε πάλι στο σταθμό του Μετρό.

Πεζόδρομος Διονυσίου Αρεοπαγίτου. Στο βάθος δεξιά, η Ακρόπολη

Εσείς μπορείτε αντί να γυρίσετε από την ίδια διαδρομή, να κατευθυνθείτε στο Θησείο μέσω της Αποστόλου Παύλου, να συνεχίσετε στο Αστεροσκοπείο, την Πνύκα ή να καθίσετε για καφέ ή φαγητό στους πεζόδρομους και τα πολλά μαγαζιά

Η οχύρωση στο βράχο της Ακρόπολης από την πλευρά της Δ. Αρεοπαγίτου και μπροστά το θέατρο Διονύσου

Καθώς θα ανηφορίζετε τον πεζόδρομο στα αριστερά σας βρίσκεται το νέο μουσείο της Ακρόπολης (δες και εδώ), οικίες, η Ισπανική πρεσβεία, εκκλησία κλπ ενώ δεξιά σας έχετε τον αρχαιολογικό χώρο που εκτείνεται ως το βράχο της Ακρόπολης και κατόπιν το Ωδείο Ηρώδου Αττικού. 

Κατοικίες με κλασικά αρχιτεκτονικά στοιχεία

Ο πεζόδρομος είναι πολύ δημοφιλής όλη τη μέρα. Οικογένειες με καροτσάκια και μικρά παιδιά, νεαροί, ηλικιωμένοι, τουρίστες, πλανώδιοι μικροπωλητές, μουσικοί, παιδιά που τρέχουν και παίζουν, αθλητές, ποδηλάτες, παρέες.

Στο ύψος του Ηρωδείου στο σημείο που βρίσκεται ρωμαϊκή δεξαμενή

Η περιοχή είναι από τις πιο όμορφες - και ακριβές - της Αθήνας το ίδιο επίσης και οι κατοικίες. Η θέα της Ακρόπολης, η πεζοδρόμηση και η αισθητική αναβάθμηση με φυτεύσεις και χώρους ανάπαυσης έδωσαν προστιθέμενη αξία στη γειτονιά.

Η σκηνή και το κοίλο (κερκίδες) του Ηρωδείου

Πρωχωρώντας, στα δεξιά μας θα δούμε μερικά σκαλία που οδηγούν στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού. Όταν φτιάχτηκε, το 2ο αιώνα μ.Χ,. ήταν στεγασμένο με ξύλινη στέγη. Σήμερα χρησιμοποιείται το Καλοκαίρι για τις παραστάσεις του Φεστιβάλ Αθηνών αλλά και άλλων καλιτεχνικών δρώμενων.

Εξωτερική άποψη του Ηρωδείου λουσμένο στον απογευματινό Φθινοπωρινό ήλιο

Η ακουστική του είναι πολύ καλή, διαθέτει δύο διαζώματα με κερκίδες και σχετικά απότομη κλίση. Το εξαιρετικό είναι ότι βρίσκεται στη σκιά της Ακρόπολης και κάθε παράσταση που παρακολουθείς νιώθεις ότι κουβαλάει μαζί και και αντικατοπτρίζει την ιστορία χιλιετιών.

Πλακόστρωτο Πικιώνη. Διασταύρωση Ηρωδειου, Ακρόπολης και πίσω από τις φυλλωσιές ο λόφος Φιλοπάππου

Μετά τη μικρή παράκαμψη συνεχίζουμε το δρόμο μας. Τα μονοπάτια δεξιά μας οδηγούν στον Άρειο Πάγο και την Ακρόπολη εμείς συνεχίζουμε περνώντας απέναντι. Η είσοδος κλείνει με μπάρες για τα οχήματα αλλά όχι για τους πεζούς. Το δρομάκι και από τις δύο πλευρές έχει χώρους για ανάπαυση και ξεκούραση, βλάστηση με υψηλά και χαμηλά δέντρα και θάμνους. 

Η φυλακή του Σωκράτη στο Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν κρύπτη των αρχαιοτήτων της Ακρόπολης

Ανεβαίνοντας το πλακόστρωτο βγαίνουμε αριστερά και σε λίγα μέτρα θα συναντήσουμε το σημείο που λέγεται ότι ήταν η φυλακή του Σωκράτη ή τουλάχιστον έτσι έχει επικρατήσει. Λαξευμένο μέσα στο βράχο πιθανόν φιλοξένησε τον πλέον διάσημο φιλόσοφο της ανθρωπότητας. Σε ανασκαφές που έγιναν, αναφέρεται ότι βρέθηκαν αγγεία με τα οποία έδιναν το κώνειο. Η περιοχή έχει αρκετά τέτοιου είδους λαξεύματα που θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν, μεταξύ αλλών και ως δεσμωτήρια.

Η εκκλησία Αγίου Δημητρίου Λουμπαρδιάρη

Επιστρέφοντας στο δρόμο μας αντικρίζουμε απέναντι μια γραφική εκκλησία που δένει αρμονικά με τον περιβάλλοντα χώρο. Είναι ο Άγιος Δημήτριος Λουμπαρδιάρη, βυζαντινός ναός που αναστηλώθηκε και αυτός μαζί με όλη την ανάπλαση της περιοχής. Στην εξωτερική πλευρά φέρει διακόσμητικά στοιχεία αξιόλογα και με πολλές λεπτεομέρειες. Είναι πολύ δημοφιλής για την τέλεση ρομαντικών γάμων και βαπτίσεων καθώς επίσης και κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας.

Η εκκλησία Αγίου Δημητρίου Λουμπαρδιάρη, άλλη άποψη

Αν θέλουνε να φτάσουμε αμέσως στο μνημείο του Φιλοπάπου ακολουθούμε το μικρό ανηφορικό μονοπάτι. Εμείς όμως ακολουθούμε το δρόμο που αρχίζει να κατηφορίζει, ωστε να κάνουμε τη βόλτα μας πιο μεγάλη. Τώρα η βλάστηση αραιώνει κάπως, το μάτι φεύγει μακρυά αλλά και επιστρέφει στα γήινα, παρατηρώντας τα βήματά μας. Ευκολα θα διαπιστώσουμε ότι αυτός ο δρόμος είναι έργο τέχνης. Οι πέτρες, οι πλάκες, τα κομμάτια μαρμάρου αλλά και κεραμίδια, αγγεία έχουν δέσει αρμονικά μεταξύ τους και έφτιαξαν μαζί με το σκυρόδεμα ένα έργο υπέροχο. Ο ήλιος που χτυπάει πάνω τονίζει ή μαλακώνει τις γραμμές και και μαζί και τα συναισθήματα μας... Οφείλω να ομολογήσω σε αυτό το σημείο μία ιδιαιτερη, προσωπική φόρτιση με το μέρος.

Πλακόστρωτο Πικιώνη. Σχεδιάστηκε στα αρχαία μονοπάτια και έγινε συνολική μελέτη της περιοχής

Ο λόφος του Φιλοππάπου στη κλασική Αθήνα πιστεύεται ότι ήταν πυκνοκατοικημένος και τα σημάδια της παρουσίας του ανθρώπου είναι ορατά ακόμα και σήμερα σε κάθε σημείο του. Σπηλιες, λαξεύματα, διαμορφώσεις του τοπίου το μαρτυρούν αυτό, καθώς επίσης και τα ευρήματα από ανασκαφές που ακόμη και σήμερα εκτελούνται.

Κιμώνεια μνήματα

Ο δρόμος αρχίζει να κατηφορίζει. Δεξιά διασταύρωση για τον άλλο λόφο της περιοχής, εμείς  πριν προχωρήσουμε ευθεία στρέφουμε το βλέμα μας σε άλλο σημείο ενδιαφέροντος. Τα Κιμώνεια μνήματα, δύο ταφοι, λάρνακες λαξευμένες στο βράχο, που ανήκουν στον Κίμωνα τον Αθηναίο, ολυμπιονίκη και πατέρα του Μιλτιάδη.

Άλλη άποψη των μονοπατιών από πέτρα, σκυρόδεμα και επαναχρησιμοποιημένα δομικά υλικά. Δεξιά μόλις διακρίνονται τα Κιμώνεια μνήματα ενώ στο ύψωμα και στην αριστερή πλευρά του δρόμου είναι ο Άγ. Δημήτριος

Δεξιά κατηφορίζουμε προς το υπαίθριο θέατρο "Δώρα Στράτου"

Νέα απόκλιση από το δρόμο, δεξιά για το θέατρο Ελληνικών παραδοσιακών χωρών "Δώρα Στράτου". Η Δώρα Στράτου είναι η ιδρυτής του ομόνυμου κοινωφελούς οργανισμού για τη προβολή και διατήρηση των Ελληνικών χορών, των στολών αλλά και της λαογραφίας γενικότερα.

Επτάθρονο. Στο βράχο λαξευμένα επτά καθίσματα, υέροχο σημείο για θέα και κουβεντούλα

Στο δρόμο μας αριστερά βλέπουμε άλλο σημείο ενδιαφέροντος. Το επτάθρονο. Σημείο που είχε πιθανόν το ρόλο δικαστηρίου ή βουλευτηρίου. Λίγο πριν, στα δεξιά μας, είναι η λεγόμενη "σπηλία του κουφού".

Τυπική χλωρίδα της Αττικής γης

Ο λοφος προπολεμικά όπως μαρτυρούν φωτογραφίες ήταν χέρσος. Φυτεύτηκε αργότερα με δέντρα και θάμνους που υπάρχουν στη Αττική όπως ελιές, αγριελιές, πεύκα, σχοίνα, πικροδάφνες, αμυγδαλίες, ροδιές, κυπαρύσσια, θυμάρι, δεντρολίβανο, χαρουπιές, μυρτιές και άλλα. Αυτά έφεραν πάλι στη περιοχή νυχτοπούλια όπως οι κουκουβάγιες (το σήμα κατατεθέν της Αθήνας αλλά και της Αθηνάς) αλλά και γεράκια, περστέρια, δεκαοκτούρες μαζί με άλλα αποδημητικά πουλιά. Το πράσινο πάντως στην περιοχή έχει ανάγκη φροντίδας και νέας φύτευσης και κλαδέματος, περιποίησης. Η περιοχή έχει ησυχία, καθώς βρίσκεται μακρυά από πηγές θορύβου και η βουή απορροφάται από τα δέντρα.

Άποψη του θεάτρου "Δώρα Στράτου"

Περπατώντας φτάσαμε στο θεατρο "Δώρα Στράτου". Είναι φτιαγμένο σε φυσικό κοίλωμα του λόφου, και πιθανόν να προϋπήρχε θέατρο σε αυτό το σημείο. Εδώ δίνονται οι παραστασεις του χορευτικού συγκροτήματος από το Μάιο μέχρι το Σεπτέμβριο κάθε βράδυ. Η σκηνή είναι η αυλή ενός σπιτιού που μεταμορφώνεται σε χοροστάσι και τις χορεύτριες και χορευτές να ξεδιπλώνουν στο κοινό όλες τις χορευτικές τους δυνατότητες, ζωντάνια και ενέργεια που μεταφέρεται στους θεατές. Το ρεπερτόριο περιλαμβάνει χορούς και τραγούδια από όλη την επικράτεια και την Κύπρο.

Ανηφορίζοντας προς την κορυφή του λόφου από την πίσω μεριά...

... κάνει την εμφάνισή του ο Παρθενώνας πάνω στην Ακρόπολη

Πέρασε η ώρα ευχάριστα και ακόμα δεν φτάσαμε στη κορυφή. Επιστρέφουμε από τον ίδιο δρόμο και κινούμαστε πιο ψηλά.

Από το Άνδηρον, το σημείο του διατειχίσματος με εξαιρετική θέα προς την Ακρόπολη

Βρεθήκαμε στο Άνδηρο, το πλάτωμα, άλλο ένα σημείο παρέμβασης του Πικιώνη, με εξαιρετική θέα στην Ακρόπολη. Καθόμαστε, ρεμβάζουμε, χαζεύουμε, συζητάμε και απολαμβάνουμε το υπέροχο τοπίο.

Το Ηρώο του Μουσαίου και πίσω το Μνημείο του Φιλοπάππου 

Ανηφορίζουμε και φτάνουμε στο ηρώω του Μουσαίου. Ακριβώς κάτω από το μνημείο του Φιλοπάππου είναι ο χώρος που ο ποιητής Μουσαίος έζησε, δίδαξε και τάφηκε. Εναλλακτικά η ονομασία να προέρχεται από τις Μούσες, στις οποίες ήταν αφιερωμένος ο λόφος, εξ ού και η ονομασία Λόφος Μουσών.

Άποψη της Ακρόπολης από το σημείο

Ηρώο Μουσαίου

Η επιγραφή της Αρχαιολογικής υπηρεσίας πάντως δεν αναφέρει κάτι για τις Μουσες παρά μόνο "Ηρώο Μουσαίου". Και εδώ είναι ένα ακόμη σημείο για να αγναντέψεις την Ακρόπολη.

Μνημείο Φιλοπάππου

Και να! φτάσαμε στο μνημείο του Φιλοππάπου. Ο Πρίγκηπας από τη Συρία που λάτρεψε την Αθήνα, έγινε δημότης, χορηγός, πήρε τον τίτλο του Ύπατου και τάφηκε εκεί. Το σημερινό μνημείο ήταν Μαυσωλείο, χόρος δηλαδή στον οποίο ενταφιάστηκε ο Φιλόπαππος και αυτό που σώζεται σήμερα είναι μόνο η μία από τις τέσσερεις πλευρές του.

Μνημείο Φιλοππάπου φωτισμένο

Ο Ήλιος σιγά σιγά δύει, τα φώτα ανάβουν και δίνουν άλλη όψη με τα θερμά τους χρώματα στα μνημεία. 

Λεπτομέρεια του μνημείου

Το σωζόμενο τμήμα φέρει τέθριππο άρμα με ακολουθια ραβδούχων και τρείς ανδριάντες.

Ο φωτισμένος Παρθενώνας και τα Προπύλαια της Ακρόπολης

Η Ακρόπολη με τον Παρθενώνα φωτισμένο, στο βάθος ο Λυκαβηττός και μπροστά φαίνεται το ωδείο Ηρώδου του Αττικού

Για το Λόφο του Φιλοπάππου έχει γραφτεί και τραγούδι, μπορείτε εύκολα να το βρείτε.

Θέα προς το Σαρωνικό κόλπο

Με θέα όλη την Αττική δεν χορταίνει το μάτι να βλέπει. Ξεκινάμε από τα Νότια που φαίνεται η θάλασσα και ο Σαρωνικός και συνεχίζουμε κυκλικά, το Ποικίλλο όρος, η Πάρνηθα, η Πεντέλη, ο Υμηττός και στα πιο κοντινά, η Ακρόπολη, ο Άρειος Πάγος, η Πνύκα, το Αστεροσκοπείο, ενδιάμεσα ο Λυκαβηττός, το Αττικό Άλσος και ασφαλώς τα σύγχρονα κατασκευάσματα του αστικού ιστού.

Μια παρέα νεών καθώς σουρουπώνει 

Το νέο Μουσείο της Ακρόπολης μετά τη δύση του ήλιου

Όλη η περιπλάνηση μας ολοκληρώθηκε όταν είχε ήδη νυχτώσει. Κράτησε περίπου ένα δίωρο. Ανάλογα το ρυθμό του καθενός και το τί θέλει να δεί και πόσο να χαζέψει, μπορεί να πάρει και περισσότερο ή λιγότερο.

Καλές βόλτες.