29 Ιουν 2025

Ο δάσκαλος και τα πορτοκάλια


Καρποί λωτού στο δέντρο

Σε ένα χωριό τη δεκαετία του '60, έφτασε ο μανάβης για να πουλήσει φρούτα και λαχανικά. Κάποια παιδιά από το χωριό, πλησίασαν και έκλεψαν μερικά πορτοκάλια για να φάνε. Ένα κορίτσι είπε τη σκανταλιά τους στο δάσκαλο. Την επόμενη μέρα, ο δάσκαλος μέσα στην τάξη ρωτάει:

- Ποιοι πήγαν χτες και πήραν από το μανάβη τα πορτοκάλια; Σηκωθείτε εδώ μπροστά!

Μαύρα σύννεφα πάνω από την τάξη. Μουδιασμένα τα παιδάκια σηκώνονται στον πίνακα, στέκονται το ένα δίπλα στο άλλο.

- Ήταν άλλος; ρωτάει και συνεχίζει βγάζοντας από το πορτοφόλι του ένα τάληρο (πέντε δραχμές) και τους λέει:

- Πάρτε αυτό το τάληρο και όταν ξαναέρθει ο μανάβης, θα πάτε να του ζητήσετε συγγνώμη και να πληρώσετε τα πορτοκάλια που πήρατε. Συνεχίζει και βγάζει ένα ακόμη τάληρο από το πορτοφόλι.

- Πάρτε και αυτό το τάληρο για να αγοράσετε πορτοκάλια και να φάτε.

Μπορεί να έχουν περάσει δεκαετίες από τότε, οι μαθητές θυμούνται το Δάσκαλο τους και ανακαλούν την ιστορία που τους έγινε μάθημα ζωής.

27 Μαΐ 2025

Πού έφτασε το ιστολόγιο

Το 326 π. Χ. ο Μέγας Αλέξανδρος έφτασε στα Τάξιλα αφού είχε περασει πρώτα τον Ινδό ποταμό. Τώρα έφτασε και το ιστολόγιο εκεί. Η αρχαία πολή βρίσκεται κοντά στην πρωτεύουσα του Πακιστάν, Ισλαμαμπάντ. Η ιστορία της πόλης ξεκινά από τον 7ο αι. π.Χ. και αποτέλεσε - ματαξύ πολλών άλλων - κομβικό σημείο στο δρόμο του μεταξιού. Η παρουσία του Μ. Αλεξάνδρου σηματοδότησε την έναρξη των ελληνιστικών χρόνων για την περιοχή και αργότερα την ίδρυση Ελληνοϊνδικού κράτους. Η ελληνιστική επιδραση διήρκησε για μισή χιλιετία και σταδιακά ατόνησε. Η περιοχή αποτέλεσε επίσης βουδιστικό κέντρο, εκεί πρώτη φορά απεικονίστηκε (στη ζωγραφική και γλυπική τέχνη) ο Βούδας, καθώς μέχρι τότε μόνο το αποτύπωμα της παλάμης του εμφανιζόταν. Σημερα η περιοχή είναι σχετικά υποβαθμισμένη αλλά με πάνω από 20 χώρους, εκτός του μουσείου, να είναι ελεύθερα προσβάσιμοι. Η περιοχή είναι μνημείο παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς αλλά χρειάζεται πολύ δουλειά ακόμη και προστασία. 

Η είσοδος στους χώρους και τους κήπους του μουσείο στα Τάξιλα

Το κτήριο του μουσείου


5 Μαΐ 2025

Εις μνημόσυνο προγόνων

Πλουμέρια

Χαλκίδα, 5-5-95

Ήλθες ξανά...

Ήλθες ξανά στα όνειρα μου

του Μάη ένα πρωινό

με ένα μπλε απλό φορεματάκι

λες και κατέβηκες από τον ουρανό.

* * * * *

Σε είδα εκεί κοντά μου

σα να κουβέντιαζες με κάποια

δίπλα σ' ένα απλό μονόροφο σπιτάκι - στην αυλή

και γύρω σου ήταν πρασινάδα, μαϊντανός και χαμομήλια.

* * * * *

Είχαν χαράξει ένα καινούριο δρόμο

και μερικά χώματα είχαν σκεπάσει το μαϊντανό

που ήταν τόσο πλούσιος κι έμοιαζε ανθισμένος,

κουβέντιαζες με κάποια φίλη σου απλά και φιλικά.

* * * * *

Μου φάνηκε να γνώρισα τη φωνή σου την καθάρια

και λέω στο φίλο μου - συντροφό μου:

Να η Κατίνα... να την...

έτσι απλά και ήρεμα όπως ήλθες

έφυγες ξανά ...

Όταν ξύπνησα είχες φύγει πια από κοντά μου

Αντίο αγαπημένη μου αδελφή

Καλή αντάμωση.

Παύλος

Η Κατίνα "έφυγε" 25-3-95 στη Λαμία. "Ανταμώθηκαν" 19-1-21, μαζί με τα υπόλοιπα αδέλφια και τους γονείς τους.

23 Απρ 2025

Ομορφοκλησιά, Άγιος Γεώργιος

23 Απριλίου και η εκκλησία γιορτάζει τον Άγιο Γεώργιο, τροπαιοφόρο και μεγαλομάρτυρα. Είναι ο προστάτης του Στρατού Ξηράς και των προσκόπων. Παρακάτω παρουσιάζεται ο γραφικός ναός - εξωκλήσι απέναντι από την είσοδο του άλσους Βεΐκου στο Γαλάτσι. Το είχαμε παρουσιάσει ξανά εδώ https://pigamiavolta.blogspot.com/2022/01/blog-post.html. Πάντα ήταν κλειστός όμως σήμερα, λόγω της εορτής του Αγίου Γεωργίου, ήταν ανοικτός. Εσωτερικά έχει αρκετές τοιχογραφίες, κάποιες παρουσιαζονται αποσπασματικά παρακάτω. Παρατήρησα το σεβασμό στο μνημειακό - πλέον - χώρο (απουσία αναμένων κεριών στο εσωτερικό και ελάχιστο θυμίαμα). Η εκκλησία χρονολογείται στο τέλος 12ου αρχές 13ου αι. και αποτελούσε πιθανόν καθολικό μονής. Η τοιχοποιία είναι της αυτής περιόδου, με πλινθοπερίκλειστο σύστημα και ωραία διχρωμία λευκωπό - γκιζο της πέτρας και κεραμιδί των πλίνθων. Ο τρούλος σχετικά υψηλός ξεχωρίζει λόγω του οκτάπλευρου σχήματος και των τοξοτών γείσων. Στην περιοχή υπήρχε πιθανώς αρχαίος ναός, γι' αυτό και υπάρχουν αντίστοιχα εμφανή δομικά στοιχεία, σε β΄χρήση.

Ομορφοκλησιά, εξωτερική ΒΑ άποψη

Εσωτερικό ναού

Τοιχογραφία Αγίου Γεωργίου στο κτιστό τέμπλο

Μαρτύριο του Αγίου Γεωργίου στον τροχό. Τοιχογραφία στο νάρθηκα

Δεξιά της Ωραίας Πύλης, τέμπλο, ο Χριστός Ζωοδότης και Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος

Ο Μυστικός Δείπνος

Ο Παντοκράτωρ Χριστός, στον τρούλο

Θεοτόκος, η Πανυπέραγνος με το Χριστό στην αγκαλιά, κατα πρόσωπο

Η επεξηγηματική ταμπέλα της Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων 

Μαρμάρινα γλυπτά (παλαιοτέρων εποχών) εντοιχισμένα σε β΄ χρήση

Χαρακτηριστική τοιχοποιία πλινθοπερίκλειστου συστήματος

Μαρμάρινα γλυπτά, εντοιχισμένα σε β΄ χρήση και χαραγμένα γράμματα στη λιθοδομή

Οι προσφορές των πιστών (άρτοι, οίνος και λάδι) εξωθεν του Ναού

Νοτίως του Ναού υπάρχουν υπολείμματα δεξαμενής ή ταφικό συγκρότημα αρχαιότητος. Αστικός μύθος αναφέρει υπαρξη υπόγειας όδευσης προς την Αθήνα (Λυκαβυττό ή εθνικό κήπο)

13 Απρ 2025

Η Χαλά Σουλτάνα, το τζαμί της και ο ανηψιός της

 Στην Κύπρο δίπλα στις όχθες της αλυκής της Λάρνακας βρίσκεται ένα τζαμί. Ενώ το κτίσμα υπολογίζεται να είναι του 18ου αιώνα, ο τόπος έχει ιστορία από παλιά. Λέγεται ότι εκεί βρίσκεται θαμμένη η Χαλά Σουλτάνα. Και για να ξέρετε ποια ήταν αυτή η Σουλτάνα και πώς βρέθηκε εκεί, διαβάστε παρακάτω.
Η Χαλά Σουλτάνα ήταν αδερφή της μητέρας του Μωάμεθ, (αγαπημένη θεία του σύμφωνα με πηγές). Ακολούθησε τις επιδρομές των Αράβων στην Κύπρο τον 7ο αιώνα και πέθανε όταν έπεσε από το γαϊδουράκι ή μουλάρι κατ' άλλους. Θάφτηκε στην Κύπρο στο σημείο που τώρα βρίσκεται το τζαμί. Για τους Μουσουλμάνους θεωρείται από τους πλέον ιερούς τόπους και στο Ραμαζάνι, κάθε χρόνο καταφθάνουν πιστοί με λεωφορεία από όλο το νησί.

Το τζαμί Χαλά Σουλτάν

11 Φεβ 2025

Μανώλης Γλέζος

Πρόσφατα ο Δήμος Γαλατσίου Αττικής "αποκάλυψε" μπρούτζινη προτομή του Μανώλη Γλέζου, τοποθετημένη πάνω σε μαρμάρινη στήλη που βρίσκεται στην ομώνυμη πλατεία της πόλης. 
Ο Μανώλης Γλέζος υπήρξε ήρωας της Γερμανικής αντίστασης και της δημοκρατίας. Γεννήθηκε στη Νάξο, στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, το Μάιο του 1941, ο νεαρός τότε Μανώλης αναρριχήθηκε μαζί με το Λάκη Σάντα στο βράχο της Ακρόπολης και κατέβασαν τη σημαία με τη σβάστιγκα από τον ιστό της και την έριξαν σε ένα πηγάδι. Η ηρωική πράξη έγινε γνωστή μετά την απελευθέρωση όταν μέρος από τη σκισμένη σημαία που είχε φυλάξει, δημοσιοποιήθηκε και επιβεβαιώνοντας το γεγονός. Στην πορεία της ζωής του εργάστηκε ως δημοσιογράφος και συγγραφέας. Υπήρξε πολιτικοποιημένος μέχρι το τέλος της ζωής του, διατέλεσε βουλευτής, ευρωβουλευτής, δημοτικός και νομαρχιακός σύμβουλος, τιμήθηκε από πολλούς φορείς και κράτη για τους αγώνες του.
Η προτομή του Μανώλη Γλέζου, στο Γαλάτσι, γλύπτης Γ. Ρούσσης

9 Φεβ 2025

Δολοφονία του Γεωργίου στη Θεσσαλονίκη

Περπατώντας στη Λεωφόρο Βασ. Όλγας στη Θεσσαλονίκη, κοντοστάθηκα όταν είδα στο πεζοδρόμιο μια στήλη που δεν κατάλαβα τι ήταν. Την παρατήρησα, εντόπισα στην πίσω πλευρά μια ημερομηνία - 5 Μαρτίου 1913 - μέσα σε ένα στεφάνι. Παραπίσω εντόπισα, κρυμμένο μέσα στα ψηλά κυπαρίσσια, μια προτομή σε βάθρο Βασιλεύς Γεώργιος Α' 1863 - 1913. Η πλατεία είναι το σημείο που δολοφονήθηκε ο Βασιλιάς της Ελλάδος Γεώργιος Α'. Στην άλλη πλευρά της πλατείας τοποθετήθηκε πριν μερικά χρόνια το άγαλμα της Όλγας, συζύγου του. Έψαξα αργότερα και βρήκα μερικά πράγματα για το δολοφονημένο Βασιλιά, γεννήθηκε στην Κοπεγχάγη της Δανίας, ήταν ο μακροβιότερος Έλληνας μονάρχης. Στο παρελθόν είχε γίνει απόπειρα δολοφονίας του στην Αθήνα (Άγιος Σώστης). Απέκτησε οκτώ παιδιά, θεωρείτο συνετός ηγέτης, επί των ημερών του υπερδιπλασιάστηκε η έκταση της χώρας και μπήκε σε νέα βάση το κράτος. Ετάφη στο Τατόι.

Στήλη στο σημείο της δολοφονίας, στο πεζοδρόμιο της Β. Όλγας στη Θεσσαλονίκη

Η πίσω πλευρά με στεφάνι και ημερομηνία 5 Μαρτίου 1913

Η προτομή του Γεωργίου Α' 

Στην ίδια πλατεία άγαλμα της Βασ. Όλγας

18 Ιαν 2025

Στο Βασίλη Τσιτσάνη

Ο Βασίλης Τσιτσάνης υπήρξε λαϊκός τραγουδιστής, πολύ δημοφιλής στην εποχή του αλλά και διαχρονικά. Η συγκυρία το έφερε ώστε η ημερομηνία θανάτου του - 18 Ιανουαρίου - να συμπέσει με την ημερομηνία γενήσεως του. Εκτός από τραγουδιστής ήταν στιχουργός και συνθέτης και έπαιζε μπουζούκι, μαντολίνο και έγχορδα. Γεννήθηκε στα Τρίκαλα, το 1915 και πέθανε στα 69 του. Στα Τρίκαλα υπάρχει το μουσείο στο όνομά του, έχει συγκεντρώσει μεγάλο όγκο υλικού για τη ζωή και το έργο του. Ο Βασίλης Τσιτσάνης ασχολήθηκε με τη μουσική από παιδί, ξεκίνησε την καριέρα του προπολεμικά και έφτασε να συνεργαστεί με όλους τους μεγάλους της εποχής του στο τραγούδι και μέχρι τα τελευταία του ήταν στο πάλκο.

Προτομή του Βασίλη Τσιτσάνη στη Θεσσαλονίκη - Άνω Πολή

Μουσείο Τσιστάνη στα Τρίκαλα, μέρος από το χρονολόγιο της ζωής του

Μουσείο Τσιτσάνη στα Τρίκαλα, ετικέτες δίσκων 78 στροφών του Τσιτσάνη

5 Ιαν 2025

Η αρχαιότητα και το ασανσέρ

Έλαβα την πρωτοχρονιά το βιβλίο "Χωράει όλη η αρχαιότητα στο ασανσέρ;", ιντριγκαδόρικος ο τίτλος, ομολογουμένως, που αναφέρεται στην αρχαία ελληνική ιστορία μέσα από ένα τρόπο εκλαϊκευμένο με ατάκες και λεξιλόγιο σύγχρονο, που σε κρατάει από την πρώτη στιγμή ως την τελευταία σελίδα. Η αρχαιολογία δεν είναι ενα κηνύγι θησαυρού αλλά πολλά παραπάνω ή μαλλον κάτι εντελώς διαφορετικό. Συζητώντας - με κάποιον που δεν μάθαμε το όνομά του ούτε το επάγγελμα του - μέσα σε ένα ασανσέρ, εγκλωβισμένοι και οι δύο, ξεκινά από την προϊστορία και φτάνει μέχρι και την μεταφορά της Ρωμαϊκής Πρωτεύουσας από τη Ρώμη στην Κωνσταντινούπολη από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο το έτος 234, (330 τα εγκάινια) 1700 χρόνια πριν. Μας δίνει την δυνατότητα να βάλουμε σε σειρά κυρίως χρονολογική πολλά γεγονότα. Αυτό που δεν μάθαμε είναι το όνομα του ακροατή ούτε το επάγγελμα του. Τελικά και σε ταξί θα μπορούσε να χωρέσει όλη η αρχαιότητα...  

Άραγε ο κορμός που ξέβρασε η θαλασσα στην παραλία, γράφει ιστορία;