Το Μαυρίλο βρίσκεται στην Δυτική Φθιώτιδα στις πλαγιές του Βελουχιού. Στην περιοχή βρίσκονται και οι κυριότερες πηγές του Σπερχειού Ποταμού. Το χωριό είναι κυρίως γνωστό για τους μπαρουτόμυλους που λειτούργησαν από την περίοδο της τουρκοκρατίας ως και τις αρχές του 20ου αιώνα. Από τους 16-19 μπαρουτόμυλους που υπήρξαν στην περίοδο της ακμής ένας υπάρχει σήμερα και αυτός αναστηλωμένος, ικανός όμως να δείξει το τρόπο λειτουργίας του. Η κινητήριος δύναμη ήταν το νερό, όπως και για τους υπόλοιπους μύλους που άλεθαν τα σιτηρά (αλευρόμυλους) αλλά και τις νεροτριβές. Η κίνηση εδώ δεν ήταν περιστροφική αλλά παλινδρομική ώστε το ξύλινο έμβολο να ανασηκώνεται και να χτυπά στο "γουδί" τα συστατικά για ομογενοποίηση του υλικού. Ήταν χρονοβόρα διαδικασία αλλά και επικίνδυνη λόγω της φύσεως του παραγόμενου προϊόντος. Η ποιότητα όμως ήταν καλή και βοήθησε τον αγώνα της ανεξαρτησίας των Ελλήνων. Χαρακτηριστικό είναι το αντίγραφο της επιστολής του Αθανασίου Διάκου για προμήθεια μπαρουτης "εκ Μαυριύλου", που υπάρχει μέσα στο χώρο του μύλου.
 |
| Ο αναστηλωμένος μπαρουτόμυλος στο Μαυρίλο |
 |
| Στο Δήμο Μακρακώμης - πλέον - λίγο πριν την είσοδο στο χωριό |
 |
| Το εσωτερικό του μύλου τα πέντε εμβολά και το τύμπανο |
 |
| Η "συνταγή" για τη μπαρούτη |
 |
| Νίτρο |
 |
| Θειάφι |
 |
| Κάρβουνο |
 |
| Τιμοκατάλογος μπαρούτης |
 |
| Επιστολή Αθανασίου Διάκου |
 |
| Άγις Δημήτριος, εκκλησία του χωριού |
 |
| Ξυλόγλυπτος άμβωνας |
 |
| Περίτεχνο αναλόγιο |
 |
| Πέτριος γλυπτός κηροστάτης |
 |
| Μέρος του ξυλόγλυπτού πολυέλαιου |
 |
| Εικόνα του Αγίου Δημητρίου στολισμένη με χρυσάνθεμα |
 |
| Ξυλόγλυπτο στασίδι επιχρυσωμένο και εικόνα |
